یادداشت سی و هشتم: متن و ترجمه آیات ارسالی 75-89

أَفَتَطْمَعُونَ أَن یُؤْمِنوا لَکُمْ و قَدْ کانَ فَریقٌ مِّنْهُمْ یَسْمَعونَ کَلامَ اللّهِ ثُمَّ یُحَرِّفُونَهُ مِن بَعْدِ ما عَقَلُوهُ وَهُمْ یَعْلَمونَ. امید دارید که آن سخت دلان به دین شما ایمان بیاورند؟ در حالى که گروهى از آنان همواره سخن خدا را می شنیدند و بعد از درک مفهومش آن را به دلخواه خود تغییر می دادند، در صورتى که می دانستند چه می کنند.75

و إذا لَقُواْ الَّذینَ آمَنوا قالوا آمَنّا و إذا خَلا بَعْضُهُمْ إلى بَعْضٍ قالوا أَتُحَدِّثُونَهُم بِما فَتَحَ اللّهُ عَلَیْکُمْ لِیُحآجُّوکُم بِهِ عِندَ رَبِّکُمْ أَفَلا تَعْقِلُونَ. و هنگامى که با مؤمنان دیدار کنند میگویند ما ایمان آوردیم. و چون با هم خلوت کنند به یکدیگر مى‏گویند آیا حقایقى را که خدا براى شما بیان کرده به مؤمنان میگویید تا با آنها در پیشگاه پروردگارتان بر شما استدلال کنند؟ آیا تعقّل نمیکنید؟76‏

أَ و لا یَعْلَمُونَ أَنَّ اللّهَ یَعْلَمُ ما یُسِرُّونَ و ما یُعْلِنونَ. آیا سخت دلان نمیدانند که خدا آنچه را پنهان میدارند و آنچه را آشکار میکنند میداند؟77

و مِنْهُمْ أُمِّیُّونَ لا یَعْلَمونَ الْکِتابَ إِلاّ أَمَانِیَّ و إِنْ هُمْ إِلاّ یَظُنّونَ. و گروهى از یهود که جاهل و بى‏سوادند غیر از تورات فعلى که جز بافته هاى دروغین عالمان آنان نیست نمیدانند و حال آن که فقط در مسیر گمان و خیال واهى قدم برمیدارند.78

فَوَیْلٌ لِّلَّذینَ یَکْتُبونَ الْکِتابَ بِأَیْدیهِمْ ثُمَّ یَقُولونَ هَـذا مِنْ عِندِ اللّهِ لِیَشْتَروا بِهِ ثَمَناً قَلیلاً فَوَیْلٌ لَّهُم مِّمّا کَتَبَتْ أَیْدیهِمْ و وَیْلٌ لَّهُمْ مِّمّا یَکْسِبونَ. پس واى بر کسانى که با دستهاشان نوشته اى را مینویسند سپس میگویند این از سوى خداست تا با این کار بهایى ناچیز به دست آورند. پس واى بر آنان از آنچه دستهاشان نوشت و واى بر آنان از آنچه به دست می آورند.79

و قالوا لَن تَمَسَّنَا النَّارُ إِلاّ أَیّاماً مَّعْدُودَةً قُلْ أَتَّخَذْتُمْ عِندَ اللّهِ عَهْداً فَلَن یُخْلِفَ اللّهُ عَهْدَهُ أَمْ تَقُولُونَ عَلَى اللّهِ ما لا تَعْلَمونَ. و گفتند آتش دوزخ جز چند روزى به ما نمى‏رسد. بگو آیا از نزد خدا پیمانى گرفته‏اید؟ که هرگز خدا از آن پیمان تخلّف نخواهد کرد یا جاهلانه چیزى را به خدا نسبت میدهید؟80

بَلَى مَن کَسَبَ سَیِّئَةً وَأَحَاطَتْ بِهِ خَطِیـئَتُهُ فَأُوْلَـئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ. [نه چنین است که مى‏گویید] بلکه کسانى که مرتکب گناه شدند وآثار گناه، سراسر وجودشان را فرا گرفت، آنان اهل آتشند و در آن جاودانه‏اند.81

وَالَّذِینَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ أُولَـئِکَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ. و کسانى که ایمان آوردند و کارهاى شایسته انجام دادند، اهل بهشت‏اند و در آن جاودانه‏اند.82

و إِذْ أَخَذْنا میثاقَ بَنی إِسْرائیلَ لا تَعْبُدونَ إِلاّ اللّهَ و بِالْوَالِدَیْنِ إِحْساناً و ذِی الْقُرْبَى و الْیَتَامَى و الْمَسَاکینِ و قولوا لِلنّاسِ حُسْناً و أَقِیمُواْ الصَّلاةَ وَآتُواْ الزَّکاةَ ثُمَّ تَوَلَّیْتُمْ إِلاّ قَلِیلاً مِّنکُمْ و أَنتُم مِّعْرِضونَ. و یاد کنید زمانى که از بنی اسرائیل پیمان گرفتیم که جز خدا را نپرستید و به پدر و مادر و خویشان و یتیمان و مستمندان نیکى کنید و با مردم با خوش زبانى سخن گویید و نماز را بر پا دارید و زکات بپردازید. سپس همه شما جز اندکى از پیمان خدا روى گردانیدید و شما به طور عادت روى گردان هستید.83

و إِذْ أَخَذْنا مِیثاقَکُمْ لا تَسْفِکُونَ دِماءکُمْ و لاَ تُخْرِجونَ أَنفُسَکُم مِّن دِیارِکُمْ ثُمَّ أَقْرَرْتُمْ و أَنتُمْ تَشْهَدونَ. و یاد کنید هنگامى را که از شما پیمان گرفتیم که خون همدیگر را نریزید و یکدیگر را از خانه هاى خود آواره نکنید. سپس به پیمانتان اقرار کردید و بر آن هم گواهى میدهید.84

ثُمَّ أَنتُمْ هـؤلاءِ تَقْتُلونَ أَنفُسَکُمْ وَتُخْرِجونَ فَریقاً مِّنکُم مِّن دِیارِهِمْ تَظاهَرونَ عَلَیْهِم بِالإِثْمِ وَالْعُدْوانِ وَإِن یَأتُوکُمْ أُسارَى تُفادوهُمْ و هو مُحَرَّمٌ عَلَیْکُمْ إِخْراجُهُمْ. أَفَتُؤْمِنونَ بِبَعْضِ الْکِتابِ وَتَکْفُرونَ بِبَعْضٍ. فَما جَزاءُ مَن یَفْعَلُ ذالِکَ مِنکُمْ إِلاّ خِزْیٌ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا و یَوْمَ الْقِیامَةِ یُرَدّونَ إلى أَشَدِّ الْعَذابِ. و ما اللّهُ بِغافِلٍ عَمّا تَعْمَلونَ. باز این شما هستید که یکدیگر را میکشید و گروهى از خودتان را از خانه هایشان آواره میکنید و از روى گناه و تجاوز یکدیگر را بر ضد آنان یارى و کمک مى‏دهید. و اگر آنان در حال اسارت نزد شما آیند براى آزاد شدنشان فدیه میدهید در صورتى که آواره کردنشان بر شما حرام بود. آیا به بخشى از کتاب آسمانى ایمان می آورید و به بخشى دیگر کفر می ورزید (حرام بودن جنگ و آواره کردن را مردود میشمارید، و وجوب آزاد کردن همکیشان را از اسارت قبول میکنید)؟ پس کیفر کسانى از شما که چنین تبعیضى را روا میدارند جز خوارى و رسوایى در زندگى دنیا نیست و روز قیامت به سوى سخت ترین عذاب بازگردانیده می شوند و خدا از آنچه انجام میدهید بیخبر نیست.85

أُولَـئِکَ الَّذینَ اشْتَرَوُاْ الْحَیاةَ الدُّنْیا بِالآَخِرَةِ فَلا یُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذابُ و لا هُمْ یُنصَرونَ. اینان کسانى اند که زندگى زودگذر دنیا را به جاى آخرت خریدند. پس نه عذاب از آنان سبک شود و نه یارى شوند.86

و لَقَدْ آتَیْنا مُوسَى الْکِتابَ و قَفَّیْنا مِن بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ و آتَیْنا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّناتِ وَأَیَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ أَفَکُلَّما جاءَکُمْ رَسولٌ بِما لا تَهْوَى أَنفُسُکُمُ اسْتَکْبَرْتُمْ فَفَرِیقاً کَذَّبْتُمْ و فَرِیقاً تَقْتُلونَ. و یقیناً ما به موسى کتاب دادیم و پس از او پیامبرانى به دنبال هم فرستادیم و به عیسى بن مریم دلایل روشن و آشکار عطا نمودیم و او را به وسیله روح القدس توانایى بخشیدیم. پس چرا هرگاه پیامبرى آیین و احکامى که مطابق هوا و هوستان نبود براى شما آورد سرکشى کردید؟ پس گروهى را تکذیب نمودید و گروهى را می کشتید.87

و قالوا قُلوبُنا غُلْفٌ بَل لَّعَنَهُمُ اللَّه بِکُفْرِهِمْ فَقَلِیلاً مّا یُؤْمِنونَ. و گفتند دلهاى ما در غلاف و پوشش است که سخن تو را 

نمیفهمیم. ولى چنین نیست که مى‏گویند بلکه خدا به سبب کفرشان آنان را از رحمتش دور کرده. پس اندکى ایمان می آورند.88‏

و لَمّا جاءهُمْ کِتابٌ مِّنْ عِندِ اللّهِ مُصَدِّقٌ لِّما مَعَهُمْ وَکانُواْ مِن قَبْلُ یَسْتَفْتِحُونَ عَلَى الَّذِینَ کَفَرواْ فَلَمّا جاءهُم مّا عَرَفوا کَفَروا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّه عَلَى الْکافِرِینَ. و هنگامى که براى آنان از سوى خدا کتابی آمد که تصدیق کننده توراتى است که با آنان است و همواره پیش از نزولش به خودشان مژده پیروزى بر کافران می دادند پس زمانى که قرآن نزد آنان آمد به آن کافر شدند. پس لعنت خدا بر کافران باد.89

یادداشت سی و هفتم: اعراب و نکات بلاغی آیات 72-75

[سورة البقرة (2) : الآیات 72 الى 73]

وَ إِذْ قَتَلْتُمْ نَفْساً فَادَّارَأْتُمْ فِیها وَاللَّهُ مُخْرِجٌ ما کُنْتُمْ تَکْتُمُونَ (72) فَقُلْنا اضْرِبُوهُ بِبَعْضِها کَذلِکَ یُحْیِ اللَّهُ الْمَوْتى وَیُرِیکُمْ آیاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ (73)

اللغة : 

(ادّارأتم) : تدافعتم لأن المتخاصمین یدرأ بعضهم بعضا أی یدفعه ویزحمه والمعنى. اتهم بعضکم بعضا لطمس معالم الجریمة ودرء الشبهة عنه. 

الاعراب : 

(وَإِذْ) عطف على القصة الآنفة ونزولهما على ترتیب وجودهما فیکون أنه تعالى قد أمرهم بذبح البقرة فذبحوها وهم لا یعلمون ما وراء ذلک الأمر ثم وقع بعد ذلک أمر القتل فأظهر لهم سبحانه ما کان قد أخفاه من الحکمة (قَتَلْتُمْ) الجملة فی محل جر بإضافة الظرف إلیها (نَفْساً) مفعول به (فَادَّارَأْتُمْ) عطف على قتلتم (فِیها) جار ومجرور متعلقان بادارأتم (وَاللَّهُ) الواو اعتراضیة واللّه مبتدأ (مُخْرِجٌ) خبر والجملة لا محل لها لأنها اعتراضیة (ما) اسم موصول مفعول به لمخرج لأنه اسم فاعل (کُنْتُمْ) کان واسمها (تَکْتُمُونَ) جملة فعلیة فی محل نصب خبر کنتم والجملة لا محل لها لأنها صلة ما (فَقُلْنا) عطف (اضْرِبُوهُ) فعل أمر مبنی على حذف النون وواو الجماعة فاعل والهاء مفعول به والجملة مقول القول (بِبَعْضِها) جار ومجرور متعلقان باضربوه (کَذلِکَ یُحْیِ اللَّهُ الْمَوْتى ) جار ومجرور فی محل نصب مفعول مطلق مقدم لأنه فی الأصل وصف للمصدر والتقدیر یحیی اللّه الموتى إحیاء مثل ذلک الإحیاء (وَیُرِیکُمْ) عطف على یحیی والکاف مفعول به أول (آیاتِهِ) مفعول به ثان (لَعَلَّکُمْ) لعل واسمها (تَعْقِلُونَ) الجملة فی محل رفع خبر لعل. 

یادداشت سی و ششم: متن و ترجمه آیات ارسالی

قالَ إِنَّهُ یَقولُ إِنَّها بَقَرَةٌ لا ذَلولٌ تُثیرُ الأَرضَ و لا تَسْقِی الْحَرْثَ مُسَلَّمَةٌ لا شِیَةَ فیها قالوا الآنَ جِئْتَ بِالْحَقِّ فَذَبَحوها و ما کادوا یَفْعَلُونَ. 

گفت او میگوید گاوى است که نه رام است تا زمین را شخم زند و نه زراعت را آبیارى نماید. از هر عیب و نقصى سالم است و رنگى مخالف رنگ اصلى در آن نیست. گفتند اکنون حق را براى ما آوردى. پس آن را ذبح کردند در حالى که نزدیک بود فرمان خدا را اجرا نکنند.71

و إذْ قَتَلْتُمْ نَفْساً فَادّارَأْتُمْ فیها و اللّهُ مُخْرِجٌ مّا کُنتُمْ تَکْتُمُونَ. 

و یاد کنید هنگامى که کسى را کشتید و درباره قاتل او به نزاع و ستیز برخاستید. و خدا آشکار کننده چیزى است که پنهان مى‏داشتید.72

فَقُلْنَا اضْرِبوهُ بِبَعْضِها کَذلِکَ یُحْیِی اللّهُ الْمَوْتَى و یُرِیکُمْ آیاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ. 

پس گفتیم پاره‏اى از آن گاو ذبح شده را به مقتول بزنید تا زنده شود و قاتل را معرفى کند. خدا مردگان را این گونه زنده می کند و نشانه هاى خود را به شما نشان می دهد تا بیندیشید.73

ثُمَّ قَسَتْ قُلوبُکُم مِّن بَعْدِ ذلِکَ فَهِیَ کَالْحِجارَةِ أَو أَشَدُّ قَسْوَةً وَإنَّ مِنَ الْحِجارَةِ لَما یَتَفَجَّرُ مِنْهُ الأَنْهارُ وَإنَّ مِنْها لَما یَشَّقَّقُ فَیَخْرُجُ مِنْهُ الْماءُ وَإنَّ مِنْها لَما یَهْبِطُ مِنْ خَشْیَةِ اللّهِ و مَا اللّهُ بِغافِلٍ عَمّا تَعْمَلُونَ. 

سپس دلهاى شما بعد از آن معجزه سخت شد بسان سنگ یا سختتر از آن. و برخی سنگها هست که از آن نهرها میجوشد و برخی از سنگها میشکافد و آب از آن بیرون می آید، و پاره ‏اى از آنها از ترس خدا از بلندى سقوط مى‏کند و خدا از آنچه انجام می دهید غافل نیست 74

یادداشت سی و پنجم: خیر مقدم

امروز روز خوشی بود. از آن رو که سه بزرگوار دیگر نیز افتخار داده به جمع همراهان پیوستند. نخست استاد بزرگوارم جناب آقای دکتر حسن زاده، دوم دوست دانشمندم جناب آقای دکتر میرعبدالصالح جعفری و سپس دوست بزرگوار جناب دکتر محمدمهدی زمانی. خیر مقدم خدمت هر سه گرامی!

یادداشت سی و چهارم: ماجرای گاو بنی اسرائیل

ماجرای گاو بنی‎اسرائیل، مختلف نقل شده، ما در اینجا نظر شما را به ذکر یکی از آن روایات، با توجّه به روایات دیگر و آیات 67 تا 73 سورة بقره، جلب می‎کنیم. 

مرد نیکوکاری به پدر و مادر خود احترام می‎کرد. در یکی از روزها که پدرش در خواب بود معاملة پر سودی برایش پیش آمد، ولی مغازه‎اش بسته بود و کلید مغازه نزد پدرش بود و پدرش نیز در آن وقت خوابیده بود. فروختن کالا، بستگی به بیدار کردن پدر داشت، تا کلیدی را که در نزد پدر بود بگیرد. مرد نیکوکار آن معاملة پرسود را به خاطر بیدار نکردن پدر، انجام نداد (و به خاطر احترام به پدر، از سود کلانی که معادل 70 هزار درهم بود، گذشت) و مشتری رفت. وقتی پدر بیدار شد و از ماجرا اطّلاع یافت، از پسر مهربانش تشکّر کرد و گاوی را که داشت به پسرش بخشید و گفت: «امیدوارم خیر و برکت بسیار، از ناحیة این گاو به تو برسد.» 

این از یک سو، و از سوی دیگر یکی از جوانان نیک بنی‎اسرائیل از دختری خواستگاری کرد، به او جواب مثبت دادند، پسرعموی او که جوان آلوده به گناه بود، از همان دختر خواستگاری کرد. خواستگاری او را رد کردند، او کینة پسرعمویش را به دل گرفت تا اینکه شبی او را غافلگیر کرده و کشت و جنازه‎اش را در یکی از محلّه‎ها انداخت. فردای آن روز کنار جنازه آمد و با گریه و داد و فریاد، تقاضای خونبها کرد و گفت: «هر کس او را کشته، خونبهایش به من می‎رسد، و اگر قاتل پیدا نشد، اهل آن محل باید خونبها را بپردازند!» 

موضوع پیچیده شد و اختلاف، شدید گردید، چون تعیین قاتل از طریق عادی ممکن نبود و ادامة این وضع ممکن بود موجب فتنه و قتل عظیم شود، نزد موسی ـ علیه السلام ـ آمدند تا او از خدا بخواهد قاتل را معرّفی کند. 

موسی ـ علیه السلام ـ حلّ مشکل را از درگاه خدا خواست، خداوند دستوری به او داد، موسی ـ علیه السلام ـ آن دستور را به قوم خود چنین بیان کرد: 

خداوند به شما دستور می‎دهد ماده گاوی را ذبح کنید و قطعه‎ای از بدن آن را به مقتول بزنید، تا زنده شود و قاتل را معرّفی کند و درگیری پایان یابد. 

بنی‎اسرائیل: آیا ما را مسخره می‎کنی؟ 

موسی: به خدا پناه می‎برم از اینکه از جاهلان باشم. 

بنی‎اسرائیل اگر کار را در همین جا ختم می‎کردند، زود به نتیجه می‎رسیدند، ولی بر اثر سؤالهای مکرّر، خودشان کار خود را دشوار نمودند، به موسی گفتند: «از خدا بخواه برای ما روشن کند که این ماده‌ گاو، باید چگونه باشد؟» 

موسی: خدا می‎فرماید: ماده گاوی که نه پیر و از کار افتاده، و نه جوان باشد، بلکه میان این دو باشد، آنچه به شما دستور داده شد زود انجام دهید. 

بنی‎اسرائیل: از خدا بخواهد که چه رنگی داشته باشد. 

موسی: خداوند می‎فرماید: گاوی زردرنگ که رنگ آن بینندگان را شاد سازد. 

بنی‎اسرائیل: از خدا بخواه بیشتر توضیح دهد، زیرا چگونگی این گاو برای ما مبهم است، اگر خدابخواهد ما هدایت خواهیم شد. 

موسی: خداوند می‎فرماید: گاوی باشد که برای شخم زدن رام نشده، و برای زراعت آبکشی ننموده است و هیچ عیب و رنگ دیگری در او نیست. 

بنی‎اسرائیل: اکنون مطلب روشن شد. حقّ مطلب را برای ما آوردی.[1] 

بنی‎اسرائیل به جستجو پرداختند تا گاوی را با همین اوصفا بیابند، سرانجام چنین گاوی را از خانة همان مرد نیکوکاری که به پدر و مادر احترام می‎کرد و پدرش گاوی به او بخشیده بود یافتند، آن گاو را پس از چانه‎زنی‎های مکرّر به قیمت بسیار گران یعنی به پُر بودن پوست آن از طلا، خریدند و گاو را آوردند. به دستور موسی ـ علیه السلام ـ آن گاو را ذبح کرده، دم او را قطع کردند و به مقتول زدند، او به اذن خدا زنده شد و گفت: «فلان پسرعمویم که ادّعای خونبهای مرا دارد، قاتل من است.» 

معمّا حل شد و قاتل به مجازات رسید و مقتول زنده شده با دختر عموی خود ازدواج کرد و مدّت زمانی با هم زندگی کردند و آن مرد نیکوکار، که به پدر و مادر نیکی می‎کرد به سود کلانی رسید و پاداش نیکوکاریش را گرفت، حضرت موسی ـ علیه السلام ـ فرمود: 

«اُنْطُرُوا اِلی الْبِرِّ ما بَلَغَ بِاَهْلِهِ؛ به نیکی بنگرید که چه پاداش سودمندی به صاحبش می‎بخشد!»[2] 

پی نوشت

[1] . مضمون آیات 67 تا 71 سورة بقره. 

[2] . اقتباس از بحارالانوار، ج 13، ص 259 به بعد؛ عیون اخبار الرّضا، ج 2، ص 13؛ مجمع البیان و تفسیر قمی، ذیل‌ آیات مورد بحث.

منبع: https://www.rasekhoon.net/article/show/117220

یادداشت سی و سوم: معرفی و دانلود کتاب فرهنگنامه قرآنی

فرهنگ نامه قرآنی یا فرهنگ برابر فارسی قرآن را دکتر محمد جعفر یاحقی بر اساس 142 نسخه کهن قرآن مجید در پنج مجلد (که جلد بنجم آن ، واژه یاب است) تدوین کرده است.

این فرهنگ نامه پس از ارزیابی تمامی قرآن های موجود در آستان قدس (افزون بر پانصد نسخه از قرآن کریم) انجام پذیرفته است. مبنای تفکیک واژه های قرآن ها در این فرهنگ نامه کتاب المعجم الاحصایی لالفاظ القرآن الکریم بوده است. هدف از تهیه و تنظیم این فرهنگ نامه گرد آوری و دسته بندی معانی پارسی واژه ها و ترکیباتی بوده است که قرآن های خطی کهن کتابخانه آستان قدس رضوی از گذشته های دور محفوظ نگه داشته و تا امروز از دسترس پژوهندگان علوم قرآنی و مشتاقان به دور بوده است.

ناشر: مشهد مقدس : بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی ، 1372

برای دانلود این کتاب به لینک زیر مراجعه کنید:

http://ketabnak.com/index.php?subcat=170

یادداشت سی و دوم: معرفی و دانلود جامع الترتیل

درود بر همراهان گرامی

برخی از عزیزان درباره ترتیلهای موجود می پرسند. راستش، بنده بیشتر ترتیل منشاوی و پرهیزگار را گوش کرده ام، ولی با جستجو در اینترنت به مجموعه جامع الترتیل رسیدم که امکان دانلود 26 ترتیل از قاریان مختلف زیر را در اختیار قرار می دهد:

محمد عبدالکریم، عبدالباسط، ابراهیم الاخضر، سعد الغامدی، محمود الحُصری، علی جابر ، محمد ایوب، عباس امام جمعه، هانی الرفاعی، مقبول حنیف، عبدالعزیز حَصّان، عبدالرحمن الحُذیفی، محمد جبریل، خلیل شاهین، عبدالله خیاط، ماهر المعیقلی، عبدالله مَطرود، صدیق منشاوی، مصطفی اسماعیل، شهریار پرهیزگار، شَحات اَنور، ابوبکر شاطری، سعود الشُرَیم، عبدالرحمن سُدَیس، محمود طَبلاوی، توفیق الصائغ.

برای رفتن به صفحه اصلی روی لینک زیر کلیلک کنید:

http://www.sarzamindownload.com/1439/-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%8C-%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D9%87-26-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%84-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A7%D8%B2-26-%D9%82%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%84%D9%81 

این هم لینکی دیگر با صدای قاریان دیگر با روایتهای مختلف:

http://galamedel.blogfa.com/post-98.aspx

یادداشت سی و یکم: خیر مقدم

ظرف سه روز گذشته دوستان گرامی جناب آقای باقر احمدی، رضا عرب، و حسین جمالی خوب نیز به جمع همراهان پیوستند. خیر مقدم خدمت هر سه بزرگوار.

یادداشت سی ام: کج خلقیهای ما در دینداری / قسمت اول

«کج خلقیهای ما در دینداری» نام نوشتاری است از این بنده که مربوط به پاییز و زمستان سال 1385 است. چون به دلایلی علاقه ای به انتشار این دسته از نوشته هایم ندارم، بهتر دیدم آن را در همین وب بگذارم. شاید نکته ای در آن باشد که به کار همراهان گرامی بیاید یا دست کم از مطالعه آن کمی لحظاتشان خوش شود.

کج‌خلقی‌های ما در دینداری

محسن باغبان

تقدیم به 

همه دینداران کج خلق عهد خودم

وَإِذْ قُلْتُمْ یَا مُوسَى لَن نَّصْبِرَ عَلَىَ طَعَامٍ وَاحِدٍ فَادْعُ لَنَا رَبَّکَ یُخْرِجْ لَنَا مِمَّا تُنبِتُ الأَرْضُ مِن بَقْلِهَا وَقِثَّآئِهَا وَفُومِهَا وَعَدَسِهَا وَبَصَلِهَا قَالَ أَتَسْتَبْدِلُونَ الَّذِی هُوَ أَدْنَى بِالَّذِی هُوَ خَیْرٌ اهْبِطُواْ مِصْراً فَإِنَّ لَکُم مَّا سَأَلْتُمْ وَضُرِبَتْ عَلَیْهِمُ الذِّلَّةُ وَالْمَسْکَنَةُ وَبَآؤُوْاْ بِغَضَبٍ مِّنَ اللَّهِ...

پیش‌ترها، وقتی به این آیه از قرآن می‌رسیدم که به آیه بهانه‌های بنی اسرائیل معروف است از یک چیز تعجب می‌کردم. در باورم نمی‌گنجید که جماعتی پس از دیدن آن همه اعجاز از موسای کلیم و خداوندگار او و داشتن آن همه نعمت که از آسمان برایشان می‌بارید این قدر راحت لگد به بخت خود زده و بیچارگی خویش را باعث شده باشند.

به همین اندازه، خوشحال می‌شدم که در آن دوران به دنیا نیامده‌ام و جزو آن جماعت سیرجوی پیازخواه عدس‌دوست عشق سبزیجات نبوده‌ام. بعدها اما، دیدم من نیز با همه اهن و تروپ و ذهن متمدن و دل ایمان‌دوستم چندان با نیاکان بنی اسرائیلی‌ام فرق ندارم.

وجه افتراق ما در بعد زمان و فاصله و قومیت خلاصه می‌شد و وجه تشابهمان در لگدپرانی و کج‌خلقی. این نوشته را بدین جهت شروع کردم و نامش را «کج‌خلقیهای ما در دینداری» گذاشتم.

من این نوشته را مانند سایر نوشته‌های این روزهایم برای خودم نوشته‌ام نه دیگران. احساس می‌کنم این طور بهتر نفس می‌کشم و بهتر فکر می‌کنم. هر چند، پیش از این، در این باره در سازمان هلال احمر شهر قم سخن گفته‌ام.

فکر کردن تا وقتی به احساسی درونی برای آدمی تبدیل نشود ارزش چندانی ندارد. فکری ارزشمند است که مثل خون آدم در رگ‌های تن و روح جریان داشته باشد. در غیر این صورت، فکرها برتری‌ای بر کابوسها و تخیل‌ها و توهم‌ها ندارند.

در جهان به این بزرگی که گوهر فکر هزاران رنگ به خود گرفته و به کمترین بها در هر دکانی مبادله می‌شود یافتن دوستانی همفکر فرصت مغتنمی است. امیدوارم این سطرها دوستان خود را در این وانفسای تفکر و احساس و شعور بیابند. آن وقت از نوشتن آنها برای خودم خوشحال خواهم شد.

این نوشته‌ها را به همه کج‌خلقان روی زمین تقدیم می‌کنم. با این امید که روزی بالاخره دست از کج خلقی بردارند.

م.ب

پاییز 1385

یادداشت بیست و نهم: معرفی و دانلود معجم المفهرس لمعانی القرآن الکریم

بی شک، با کتاب معجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم آشنایی دارید. با استفاده از این معجم، می توانید با دانستن ریشه یک واژه آن را در کتاب خدا بیابید. مانند همان کتاب برای احادیث نبوی تهیه شده که نامش معجم المفهرس لالفاظ الحدیث النبوی است و چندین جلد است. در زیر لینک دانلود هر دو کتاب از سایت آرشیو آمده.

لینک دانلود

https://archive.org/details/WAQmugamm (احادیث نبوی)

https://archive.org/details/WAQ140507 (معجم الفاظ قرآن)

اما کتاب حاضر نوعی فهرست موضوعی بر اساس معانی قرآن است و از این نظر قابل اهمیت است. لطفا آن را دانلود کرده و در پژوهشهای خود به کار ببرید.

لینک دانلود

http://www.waqfeya.com/books/23/37/mmmqk.rar 

یادداشت بیست و هشتم: تقاضای دعای خیر

امروز دو تن از همراهان تماس گرفتند. هر دو بزرگوار و مهربانند و شوربختانه هر دو گرفتار. نخست نگفت که چه مشکلی دارد فقط فرمود تا از همراهان بخواهم برایشان دعا کنند. از حال و روز همراه دیگر آگاه بودم: هم فرزند بیمار دارند، هم همسر بیمار، و هم وجود خودشان از بیماری این دو بی بهره نمانده. خواهش دارم این روزها از صمیم دل برای رفع گرفتاری و بیماری از هر دو بزرگوار و خانواده گرامیشان دعا بفرمایید. تنتان سالم و دلتان شاد باشد بحق محمد و آله!

م.ب.

یادداشت بیست و هفتم: خیر مقدم

بسیاری از دانشجویان عزیز تاریخ پزشکی دانشگاه های شاهد و بهشتی و تهران که ترم گذشته با این بنده درس مرجع شناسی و روش پژوهش داشتند به جمع همراهان پیوستند. البته، مدتی هست که همراه شده اند، ولی بنده به ملاحظه پاره ای مسائل منتظر پایان ترم و برگزاری امتحانات بودم تا به ایشان خیر مقدم بگویم.

امروز جناب آقای دکتر حسن نامدار و دکتر حامد آرضایی و خانم دکتر عمارتکار هم به جمع همراهان پیوستند. همچنین، همکار گرامی و ارجمندمان سرکار خانم روح الله زاد. به همه عزیزان به نمایندگی از همراهان دیگر خیر مقدم و سپاس نثار می کنم.

م.ب.

یادداشت بیست و ششم: آیات ارسالی با ترجمه (68-70)

قالوا ادْعُ لَنا رَبَّکَ یُبَیِّن لّنَا ما هِیَ قالَ إِنَّه یَقُولُ إِنَّها بَقَرَةٌ لا فارِضٌ وَلا بِکْرٌ عَوانٌ بَیْنَ ذالکَ فَافْعَلوا ما تُؤْمَرونَ. 

گفتند از پروردگارت بخواه براى ما بیان کند که آن گاو چگونه گاوى است؟ گفت او میفرماید که آن گاوى است نه پیر و از کارمانده، نه جوان نارسیده، بلکه گاوى میان این دو است. پس آنچه را به آن فرمان داده اند انجام دهید. 68.

قَالوا ادْعُ لَنا رَبَّکَ یُبَیِّن لَّنا ما لَوْنُها قالَ إِنَّهُ یَقولُ إِنّها بَقَرَةٌ صَفْراءٌ فَاقِـعٌ لَّوْنُها تَسُرُّ النّاظِرینَ. 

گفتند از پروردگارت بخواه که براى ما توضیح دهد رنگش چگونه است. گفت خدا میگوید گاوى زرد با رنگ روشن است که بینندگان را شاد و مسرور میکند. 69

قالوا ادْعُ لَنا رَبَّکَ یُبَیِّن لَّنا ما هِیَ إِنَّ البَقَرَ تَشابَهَ عَلَینا وَإِنّا إِن شاء اللّهُ لَمُهْتَدُونَ. 

گفتند از پروردگارت بخواه براى ما بیان کند که آن گاو چه گاوى است؟ زیرا برای ما با گاوهای دیگر اشتباه می‌شود. و اگر خدا بخواهد به شناخت آن هدایت خواهیم شد.70

یادداشت بیست و پنجم: معرفی کتاب تقوا در قرآن

نام اثر: التقوی فی القرآن الکریم دراسة فی التفسیر الموضوعی

نویسنده: محمد الدبیسی

ناشر: القاهرة: دارالمحدثین، 2008م. 497 ص

چون اولین آیات سوره بقره درباره تقوی و صفات متقین است، مناسب بود کتابی در این باب برای مطالعه (و دست کم آشنایی) در وب معرفی شود. کتاب حاضر کتابی مفید است در این باره که از لینک زیر قابل دریافت است. لطفا ملاحظه بفرمایید.

لینک دانلود

http://s5.picofile.com/file/8126604284/al_taqva_fi_al_quran.pdf.html

یادداشت بیست و چهارم: اعراب آیات 68-71

[سورة البقرة (2) : آیة 68]

قالُوا ادْعُ لَنا رَبَّکَ یُبَیِّنْ لَنا ما هِیَ قالَ إِنَّهُ یَقُولُ إِنَّها بَقَرَةٌ لا فارِضٌ وَلا بِکْرٌ عَوانٌ بَیْنَ ذلِکَ فَافْعَلُوا ما تُؤْمَرُونَ (68)

اللغة : 

(الفارض) : المسنّة لأنها فرضت سنّها أی قطعتها وبلغت آخرها.

(البکر) الفتیة الصغیرة.

(العوان) النصف فی السنّ والجمع عون بضم العین وسکون الواو وقال الکسائی. العوان : التی قد کان لها زوج ومنه قیل : حرب عوان.

یادداشت بیست و سوم: تغییر روش ارسال پیامک

درود بر همراهان گرامی

پریروز برادر کهترم آقا مصطفی تماس گرفتند و پرسیدند که چرا آیات را یک در میان میفرستم؟ در حالی که بنده هر روز این کار را میکردم. دکتر هیوای عزیز هم گاهی میفرمودند که پیامک نمی رسد. برخی همراهان هم پیشنهاد داده بودند درباره ارسال ترجمه ... . نتیجه آن شد که آقای دکتر  پنل ارسال پیامک خود را در اختیار گروه قرآن گذاشت و گروه قرآن را هم در آن سامانه قرار داد و دیروز و امروز، بنده برای هر 59 عزیز همراه آیات را با ترجمه ارسال کردم. مشکل این است که برخی عزیزان امکان ارسال پیامکهایی از این دست را مسدود کرده اند و بنده مجبورم برای آنها دوباره با همراه خودم آیات را بفرستم. اگر کسی از همراهان هست که آیات را دریافت نمیکند امر بفرماید تا به نحو دیگری پیامها را به ایشان برسانم. از آقا مصطفی که سامانه را در اختیار قرار داد، از سرکار خانم دکتر باروتی که تا دیروز آیات اعراب دار را برای بنده میفرستادند و از سرکار خانم دکتر میرشکاک که هزینه ارسال پیامکها را بر عهده گرفته بودند و برخی عزیزان دیگر که گاه هزینه ارسال پیامها را نذر میکردند تا این سلسله تداوم یابد بسیار سپاسگزارم. خدا به همه عزیزان اجر و توفیق عنایت فرماید.

با احترام- م.ب.

یادداشت بیست و دوم: خیر مقدم و تبریک

امروز، استاد نازنین بنده جناب آقای دکتر تاج بخش هم به همراهان قرآنی پیوستند. مقدمشان را گرامی می داریم.

میلاد با سعادت امام عصر را هم به حضور عزیزان تبریک عرض می کنیم. امید که در پناه خدا و قرآن و امام غایب از نظر باشید.

یادداشت بیست و یکم: اعراب آیات 65-67

[سورة البقرة (2) : الآیات 65 الى 66]

وَ لَقَدْ عَلِمْتُمُ الَّذِینَ اعْتَدَوْا مِنْکُمْ فِی السَّبْتِ فَقُلْنا لَهُمْ کُونُوا قِرَدَةً خاسِئِینَ (65) فَجَعَلْناها نَکالاً لِما بَیْنَ یَدَیْها وَما خَلْفَها وَمَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِینَ (66)

اللغة : 

(السَّبْتِ) : فی الأصل مصدر سبت أی قطع العمل وهو إما مأخوذ من السبوت الذی هو الراحة والدّعة وإما من السّبت وهو القطع لأن الأشیاء فیه سبتت وتمّ خلقها ثم سمی به هذا الیوم من الآسبوع (خاسِئِینَ) : مبعدین مطرودین من الخسوء وهو الصّغار والطرد.

(نَکالًا) : النکال : المنع والنکل اسم للقید من الحدید وسمی العقاب نکالا لأنه یمنع غیر المعاقب أن یفعل فعله ویمنع المعاقب أن یعود إلى فعله الأول. 

یادداشت بیستم: حفظ قرآن در مصاحبه دکتری

امروز یکی از همراهان که برای مصاحبه دکتری رفته بود تماس گرفت و فرمود که در میان مصاحبه، از ایشان خواسته بودند آیاتی از قرآن را از حفظ بخواند. ایشان هم ماجرای حفظ روزی یک آیه را با استادان در میان گذاشته و از آیه 20 سوره بقره قرائت کرده بود و خرسند بود از اینکه به همین زودی فایده این کار را می بیند. بنده نیز خدا را سپاس گفتم بر توفیقی که به همه ما ارزانی داشت. امیدوارم همه عزیزان در پناه قرآن باشند. در ضمن، چنانکه پیشتر عرض کردم یکی از همراهان بسیار خوبمان مدتی است بیمارند. لطفا دعا بفرمایید برای سلامتی ایشان و جمیع بیماران. سپاسگزارم 

یادداشت نوزدهم: خیر مقدم دوباره

روز گذشته، دو برادر مهتر این بنده جناب مهندس سعید باغبانی و مهندس مسعود باغبانی هم به جمع ما پیوستند. دوست و همراه گرامی جناب آقای علی دهقانی هم از هفته گذشته به گروه پیوسته بودند. از طرف همه همراهان به این عزیزان خیر مقدم عرض می کنم.

یادداشت هجدهم: اعراب آیات 55-64

[سورة البقرة (2) : الآیات 55 الى 56]

وَ إِذْ قُلْتُمْ یا مُوسى لَنْ نُؤْمِنَ لَکَ حَتَّى نَرَى اللَّهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْکُمُ الصَّاعِقَةُ وَأَنْتُمْ تَنْظُرُونَ (55) ثُمَّ بَعَثْناکُمْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ (56)

الاعراب : 

(وَ إِذْ) تقدم القول فیها (قُلْتُمْ) فعل وفاعل والجملة فی محل جر بإضافة الظرف إلیها (یا) حرف نداء للمتوسط (مُوسى ) منادى مفرد علم (لَنْ) حرف نفی ونصب واستقبال (نُؤْمِنَ) فعل مضارع منصوب بلن ، وفاعله ضمیر مستتر تقدیره نحن ، والجملة مقول القول (لَکَ) الجار والمجرور متعلقان بنؤمن (حَتَّى) حرف غایة وجر (نَرَى) فعل مضارع منصوب بأن مضمرة وجوبا بعد حتى (اللَّهَ) مفعول به (جَهْرَةً) مفعول مطلق لأنها مصدر جهر أی قرأ بصوت عال فهی بمثابة الذی یرى بالعین ویجوز أن تعرب نصبا على الحال أی جاهرین بالرؤیة (فَأَخَذَتْکُمُ) الفاء عاطفة وأخذتکم فعل ماض والتاء تاء التأنیث الساکنة والکاف ضمیر متصل فی محل نصب مفعول به مقدم (الصَّاعِقَةُ) فاعل والجملة معطوفة على قلتم (وَأَنْتُمْ) الواو حالیة وأنتم ضمیر منفصل فی محل رفع مبتدأ (تَنْظُرُونَ) فعل مضارع والواو فاعل وجملة تنظرون خبر أنتم وجملة أنتم تنظرون فی محل نصب حال (ثُمَّ) حرف عطف للترتیب والتراخی (بَعَثْناکُمْ) فعل ماض وفاعل ومفعول به (مِنْ بَعْدِ) الجار والمجرور متعلقان ببعثناکم (مَوْتِکُمْ) مضاف إلیه (لَعَلَّکُمْ) لعل واسمها وجملة (تَشْکُرُونَ) خبرها وجملة بعثناکم عطف على جملة فأخذتکم.

یادداشت هفدهم: تبریک میلاد حضرت اباعبدالله

درود بر همراهان گرامی

امروز روز میلاد حضرت اباعبدالله الحسین (ع) است. گرچه یاد حسین همواره دل را از غم می فشارد و امروز نیز این یادکرد از آن قاعده مستثنی نیست، روز ولادت آن امام شهید را به همه همراهان گرامی تبریک می گویم و آرزو می کنم که دوستان فی الدنیا و الاخرة مهمان خان با برکت آن حضرت باشند.

یادداشت شانزدهم: خیر مقدم و التماس دعا

خدای را سپاس که حرکت کوچک ما مورد لطف دوستان قرار می گیرد و هر هفته بر تعداد همراهان اضافه می شود. ظرف این هفته آقای دکتر مجید انوشیروانی از دوستان همجوار بارگاه امام هشتم (ع)، خانم دکتر روشنک قدس و استاد گرامیم آقای دکتر محمد حسن دوست. نیز به ما پیوستند. از هر سه بزرگوار سپاسگزارم و به نمایندگی از همه همراهان به ایشان نیز خیر مقدم عرض می کنم.

در روزهای گذشته، خبر بیماری و ناراحتی یکی از همراهان گرامی سبب تالم و تاثر شد. از همه عزیزان خواهش دارم یک سوره حمد به نیت شفای ایشان قرائت نمایند و از خداوند کریم بازگشت ایشان را به صحت و سلامت مسئلت نمایند.

همچنین یکی از همراهان به مبارکی و میمنت مشغول آماده ساختن اسباب زندگی مشترکش با همسر گرامی است و سخت مشغول. لطفا یک حمد نیز برای خوشبختی و شادکامی ایشان بخوانید و از خدا بخواهید که همسر و فرزندان ایشان را قرة العینشان قرار دهد.

در این شب جمعه نیز رفتگان را از دعای خیر فراموش نفرمایید. و رحم الله من یقرء الفاتحة مع الصلوات!

با احترام- م.ب.

یادداشت پانزدهم: اعراب آیات 47-54

[سورة البقرة (2) : الآیات 47 الى 48]

یا بَنِی إِسْرائِیلَ اذْکُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتِی أَنْعَمْتُ عَلَیْکُمْ وَأَنِّی فَضَّلْتُکُمْ عَلَى الْعالَمِینَ (47) وَاتَّقُوا یَوْماً لا تَجْزِی نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَیْئاً وَلا یُقْبَلُ مِنْها شَفاعَةٌ وَلا یُؤْخَذُ مِنْها عَدْلٌ وَلا هُمْ یُنْصَرُونَ (48)

اللغة : 

(عَدْلٌ) بفتح العین وهو الفداء لأنه معادل للمفدیّ قیمة وقدرا وإن لم یکن من جنسه ، وبکسر العین هو المساوی فی الجنس والجرم ویقال : عدل وعدیل.

یادداشت چهاردهم: اعراب و بلاغت آیات 42 تا 46

[سورة البقرة (2) : الآیات 42 الى 43]

وَ لا تَلْبِسُوا الْحَقَّ بِالْباطِلِ وَتَکْتُمُوا الْحَقَّ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ (42) وَأَقِیمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّکاةَ وَارْکَعُوا مَعَ الرَّاکِعِینَ (43)

اللغة : 

(وَلا تَلْبِسُوا) یقال : لبست الشی ء بالشی ء : خلطته به والمصدر اللّبس بفتح اللام المشددة.

الاعراب :

(و لا تَلْبِسُوا) الواو حرف عطف ولا ناهیة وتلبسوا : فعل مضارع مجزوم بلا وعلامة جزمه حذف النون لأنه من الأفعال الخمسة والواو فاعل (الْحَقَّ) مفعول به (بِالْباطِلِ) الجار والمجرور متعلقان بتلبسوا والباء للملابسة أو للاستعانة (وَتَکْتُمُوا) : الواو عاطفة وتکتموا فعل مضارع مجزوم عطفا على تلبسوا داخلة تحت حکم النهی ولک أن تجعلها للمعیة وتکتموا فعل مضارع منصوب بأن مضمرة بعدها وهی مسبوقة بالنهی (الْحَقَّ) مفعول به (وَأَنْتُمْ) الواو حالیة وأنتم ضمیر منفصل فی محل رفع مبتدأ (تَعْلَمُونَ) فعل مضارع مرفوع وعلامة رفعه ثبوت النون والواو فاعل وجملة تعلمون الفعلیة خبر أنتم وجملة وأنتم تعلمون الاسمیة حالیة (وَأَقِیمُوا) الواو عاطفة وأقیموا فعل أمر مبنی على حذف النون والواو فاعل (الصَّلاةَ) مفعول به (وَآتُوا الزَّکاةَ) عطف على أقیموا الصلاة (وَارْکَعُوا) عطف أیضا (مَعَ) ظرف ظرف مکان متعلق بارکعوا (الرَّاکِعِینَ) مضاف الیه.

یادداشت سیزدهم: دوباره خیر مقدم + یک خبر

امروز دوست عزیز و همکار گرامی جناب آقای دکتر علی وحیدی نیز به جمع همراهان روزی یک آیه با قرآن پیوستند. به ایشان هم از طرف همه دوستان خیر مقدم عرض می کنم.

در ضمن، با برخی دوستان تصمیم به ترجمه کتاب اعراب القرآن و بیانه محی الدین درویش گرفته ایم. برنامه کار بدین صورت است که هر یک از دوستان به اندازه 20 آیه از متن موحود در کتاب را ترجمه کنند و بعد از بررسی و ویرایش به ترتیب هر ده جلد آن را به فارسی برگردانند. تقسیم کار فعلا به قرار زیر است:

از ابتدای کتاب، یعنی مقدمه و سوره حمد و سوره بقره تا آیه بیستم: این بنده

از آیه 21 تا 41: همراه گرامی آ. میرشکاک

از آیه 42 تا 62: همراه گرامی هـ.حسن پور

از آیه 63 تا 83: همراه گرامی س. باروتی

از آیه 84 تا 104: همراه گرامی ف. حاجی علی

از آیه 105 تا 125: همراه گرامیم.ح.ن حبیبی

از آیه 126 تا 147: همراه گرامی س. قیطانی

از آیه 148 تا 168: همراه گرامی ا. سلیمانی

از آیه 169-189: همراه گرامی جناب آقای حمیدرضا بداغی

دوستانی که با ادبیات عرب آشنایی دارند و قادر به ترجمه هستند یا می خواهند توانایی ترجمه خود را افزایش دهند، کافی است اطلاع بدهند تا زحمت بخشی از کتاب نیز به ایشان داده شود. مستحضرید که جای چنین کتابی در زبان فارسی خالی است و دانشجویان و علاقمندان بسیاری مایل به استفاده از آن هستند. با کمی همت و حوصله به فضل خدا قادر به انجام آن خواهیم بود. ضمن اینکه در گروه ترجمه هم ویراستاران و هم مترجمان خوبی حضور دارند که می توانند به استحکام کار یاری برسانند. شاد باشید

یادداشت دوازدهم: چهل روز گذشت

درود بر همراهان گرامی

چهل روز گذشت و امروز به آیه چهلم از سوره بقره رسیدیم. بیشتر همراهان تا آنجا که این بنده می داند موفق به حفظ آیات کریمه شده اند و همه عزیزان آن را خوانده اند و انس با قرآن در حد روزی یک آیه محقق شده است. خدا را بر این توفیق شاکریم. از همه همراهان نیز سپاسگزارم.

یادداشت یازدهم: خیر مقدم

در طول این هفته، آقایان سینا قیطانی و استاد مجید غلامی جلیسه، و هنرمند گرامی جناب علی رحیمی هم به جمع همراهان پیوستند. به ایشان هم خیر مقدم عرض می کنیم.

یادداشت دهم: اعراب آیات 34 تا 41 سوره بقره

[سورة البقرة (2) : الآیات 34 الى 36]

وَ إِذْ قُلْنا لِلْمَلائِکَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِیسَ أَبى وَاسْتَکْبَرَ وَکانَ مِنَ الْکافِرِینَ (34) وَقُلْنا یا آدَمُ اسْکُنْ أَنْتَ وَزَوْجُکَ الْجَنَّةَ وَکُلا مِنْها رَغَداً حَیْثُ شِئْتُما وَلا تَقْرَبا هذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَکُونا مِنَ الظَّالِمِینَ (35) فَأَزَلَّهُمَا الشَّیْطانُ عَنْها فَأَخْرَجَهُما مِمَّا کانا فِیهِ وَقُلْنَا اهْبِطُوا بَعْضُکُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ وَلَکُمْ فِی الْأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَمَتاعٌ إِلى حِینٍ (36)

اللغة : 

(إِبْلِیسَ) اختلف فیه أهو مشتق أم لا؟ والصحیح انه علم أعجمیّ ولهذا لم ینصرف للعلمیة العجمیة ولو کان مشتقا من الإبلاس أی الیأس لا نصرف وقد تقدمت الاشارة الى ذلک.

(رَغَداً) یقال : رغد العیش بالضم رغادة اتسع ولان فهو رغید ورغد بالکسر رغدا بفتحتین فهو راغد.

(فَأَزَلَّهُمَا) یحتمل معنیین أولهما : أظهر زلّتهما وثانیهما أبعدهما. 

یادداشت نهم: آیات روز 17-19 اردیبهشت 93

از امروز تلاش می کنیم نکات دستوری و بلاغی آیات روزانه را بر اساس کتاب اعراب القرآن درویش در وب قرار دهیم. امید است پسند همراهان باشد.

إعراب القرآن وبیانه ، ج 1 ، ص 80-83

[سورة البقرة (2) : الآیات 31 الى 33]

وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسْماءَ کُلَّها ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلائِکَةِ فَقالَ أَنْبِئُونِی بِأَسْماءِ هؤُلاءِ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ (31) قالُوا سُبْحانَکَ لا عِلْمَ لَنا إِلاَّ ما عَلَّمْتَنا إِنَّکَ أَنْتَ الْعَلِیمُ الْحَکِیمُ (32) قالَ یا آدَمُ أَنْبِئْهُمْ بِأَسْمائِهِمْ فَلَمَّا أَنْبَأَهُمْ بِأَسْمائِهِمْ قالَ أَلَمْ أَقُلْ لَکُمْ إِنِّی أَعْلَمُ غَیْبَ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ وَأَعْلَمُ ما تُبْدُونَ وَما کُنْتُمْ تَکْتُمُونَ (33)

اللغة :

(آدَمَ) : اسم علم أعجمی کآذر وعابر وعاذر وهو ممنوع من الصرف للعلمیة والعجمة ، وأخطأ من زعم أنه مشتق من الأدمة أی السمرة أو من أدیم الأرض أی وجهها لأن الاشتقاق من خصائص العربیة. وللإمام الطبری زعم لا نعلم کیف صدر عنه وهو أنه فعل رباعیّ سمّی به ومن هذا الخطأ محاولتهم اشتقاق یعقوب من العقب وإبلیس من الإبلاس ، وإذن یحق لنا أن نتساءل : لم منعت هذه الأعلام من الصرف لولا العلمیة والعجمة؟ فتنبّه لهذا الفصل.

یادداشت هشتم: خیر مقدم

امروز و دیروز پنج بزرگوار دیگر به همراهان پیوستند. آقایان دکتر محمدباقر مینایی ، علیرضا مسعودی ، هیوا حسن پور و خانمها خواهر مهترم خانم ن. باغبانی و  فرزند عزیز برادرم  خانم ف. باغبانی

به این عزیزان از طرف همه همراهان خیر مقدم عرض می کنم. 

یادداشت هفتم: معرفی کتاب موسوعه فضائل سور و آیات القرآن

موسوعه فضائل سور و آیات القرآن کتابی دو جلدی است اثر شیخ محمد بن رزق بن طرهونی که طبع نخست آن در عربستان سعودی و انتشارات دار القیم به سال 1409ق انجام شده است و برای آشنایی با فضیلت سوره ها و آیات قرآن می توان به آن مراجعه کرد. امید که پسند افتد.

لینک دانلود

http://s5.picofile.com/file/8122017142/fazael1.pdf.html

http://s5.picofile.com/file/8122017276/fazael2.pdf.html

یادداشت ششم: سپاس + یک نکته

دیروز بود انگار که یکی از دوستان از تعداد همراهان حفظ قرآن پرسید. راستش بنده تعداد دقیق را نمی دانم، زیرا هر یک از همراهان به تعدادی دیگر پیامک بنده را می فرستند و از این بابت تعداد دقیق روشن نیست. اما برای اینکه یادگار بماند و در آینده معلوم باشد که در ابتدا چند نفر بودیم، نام دوستان را ذکر می کنم:

1. ا. سلیمانی

2. ا. ناظم

3. ا. صادقپور

4. آ. میرشکاک

5. م. باغبانی

6. م. باغبانی

7. م.ح. حبیبی

8. ف. حاجی علی

9. س. نبوی

10. س. باروتی

11. ع.ا. رحمتی

12. ف. قربانی

13. ی. اسفندیار

14. ز. حیاتی

15. ع. ربانی نژاد

16. ع. صالحی

17. ف. حسنی

18. م. نیار

19. م. بیاتی

20. ع. کریمی

21. ر. اکسیری

22. و این بنده. 

سپاسگزارم از همه همراهانی که دعوت ساده بنده ای را پذیرفتند و به ندای قوموا لله مثنی و فرادی لبیک گفتند. خدا به همه ایشان خیر عنایت فرماید.

نکته قابل عرض هم اینکه این بنده سعی دارد شرح و توضیح کوتاهی در باب هر آیه یا مجموعه آیات مرتبط با هم بنویسد و در همین وب بگذارد. تا خدا چه بخواهد.

یادداشت پنجم: معرفی کتاب الإعراب المفصل لکتاب الله المرتل

الإعراب المفصل لکتاب الله المرتل اثر بهجت عبد الواحد صالح است. کتابی است بسیار ارزشمند در 12 مجلد که انتشارات دار الفکر للنشر والتوزیع عمان در سنة 1413 - 1993 به چاپ رسانده است. لینک زیر متعلق به جلد نخست این مجموعه است:

http://s5.picofile.com/file/8121903676/al_mofassal01.pdf.html

مجموعه کامل این کتاب را می توان از نشانی زیر دانلود کرد:

http://www.waqfeya.com/book.php?bid=1193

یادداشت چهارم: معرفی کتاب الجدول فی اعراب القرآن و صرفه و بیانه مع فوائد نحویه هامه

این کتاب 15 جلد است و نویسنده آن محمود صافی است. ناشر اثر دار الرشید-موسسه الایمان (بیروت-دمشق) است. کتابی است مفید در باب اعراب قرآن. در این وبلاگ به تدریج هر 15 جلد آن را قرار خواهیم داد. فعلا برای مطالعه همراهان گرامی که در ابتدای جزء نخست هستند مجلد اول آن کافی است.

لینک دانلود جلد نخست

http://s5.picofile.com/file/8121902568/al_jadval01.pdf.html

یادداشت سوم: ناله هدهدی نزد سلیمان ها (نامه آقای قرائتی درباره مهجوریت قرآن)

بسم الله الرحمن الرحیم

ناله

آیا می دانید...

خدمت سروران گرامی

سلام علیکم

طبق معمول هر سال همین که به ماه رمضان نزدیک می شویم دقایقی از وقت شما را راجع به مهمترین مسئله می گیرم و از اینکه کار قرآن به جایی رسیده که باید مثل من این حرفها را بزند (که از دهانم بزرگتر است) شرمنده ام.

1. آیا می دانید که در همه مساجد در شب قدر دعای شریف جوشن کبیر و عزاداری و مراسم قرآن سر گرفتن بحمدالله برگزار می شود اما چرا در شب قدر که شب نزول قرآن است تفسیر رنگی ندارد؟

2. آیا می دانید سرگرم شدن به چاپ و صوت و تجوید و ظاهر قرآن بیش از توجه به محتوای قرآن است؟

3. آیا می دانید به ما دستور داده اند که هر گاه فتنه های زیاد مانند پاره هایی از شب تار به شما روی آورد به قرآن پناه ببرید؟ (فَإِذَا الْتَبَسَتْ‏ عَلَیْکُمُ الْفِتَنُ کَقِطَعِ اللَّیْلِ الْمُظْلِمِ فَعَلَیْکُمْ بِالْقُرْآنِ فَإِنَّهُ شَافِعٌ مُشَفَّع)‏

4. آیا می دانید بعضی به اسم این که دین از سیاست جداست به صدها آیه سیاسی بی توجهی می کنند؟

5. آیا می دانید آن مقدار که در متون آموزش و پرورش و دانشگاه کلمات عربی را تزریق می کنند کارساز نیست و فارغ التحصیلان ما نمی توانند اکثرا یک صفحه قرآن را بی غلط بخوانند؟

6. آیا می دانید بعضی به خیال اینکه قرآن از فهم بشر بالاتر است و فهم آن مخصوص اهل بیت است از تدبر در آن می ترسند، با اینکه خداوند دستور به تدبر داده است و در حدیث می خوانیم: من زعم ان کتاب الله مبهم فقد هلک و اهلک راستی اگر قرآن را نمی توان فهمید پس چگونه به ما دستور داده اند روایات را بر قرآن عرضه کنیم و اگر ضد آن بود آن روایات را به دیوار بزنیم؟

7. آیا می دانید مهجوریت  قرآن غافلانه نیست زیرا در قرآن می خوانیم در روز قیامت پیامبر(ص) می فرماید: پروردگارا قوم من قرآن را مهجور گرفتند و نمی فرماید قرآن نزد قوم من مهجور بود و مهجور گرفتن با توجه و عمد است؟ وَ قالَ الرَّسُولُ یا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هذَا الْقُرْآنَ مَهْجُوراً  

8. آیا می دانید آیه وَ قالَ الرَّسُولُ یا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هذَا الْقُرْآنَ مَهْجُوراً چه معنایی دارد:

الف: در پر خطر ترین دادگاه یعنی روز قیامت

ب: نزد عالی ترین قاضی یعنی خداوند

ج: از محبوبترین و بالاترین مقام هستی یعنی پیامبر(ص)

د: شکایت توسط کسی است که مظهر رحمه للعالمین است.

ه: شکایت پدر از فرزند است انا و علی ابوا هذه الامه

و: شکایت حتمی است چون با فعل ماضی آمده است. (وَ قالَ الرَّسُولُ)

ز: شکایت با استمداد از کلمه یا رب است.

ح: شکایت از کسی است که امید شفاعت از او داریم. ویل لمن کان شفعاء ه خصماءه؟

9. آیا می دانید بعضی ها نمی توانند قرآن بخوانند؟

بعضی به غلط می خوانند.

بعضی که می توانند درست بخوانند نمی خوانند.

و بعضی که می خوانند تدبر نمی کنند.

و بعضی به آن عمل نمی کنند.

و بعضی قرآن را محور کار خود نمی دانند و در درسها و سخنرانی ها و نوشته به قرآن اولویت نمی دهند.

و بعضی قرآن را تنها برای مهریه عروس، بالای سر مسافر، سوگند یاد کردن، کتاب استخاره و امثال آن می خواهند. 

یادداشت دوم: دانلود کتاب اعراب القرآن محی الدین درویش

یکی از همراهان گرامی از بنده کتابی سودمند و البته ساده درباره اعراب قرآن مطالبه نمود. هرچه گشتم کتابی مفیدتر از این اثر نیافتم. مشکل این است که زبانش عربی است، ولی چون به ترکیبها و اقوال مختلف توجه داشته بسیار خوب است. امیدوارم پسند افتد.

معرفی اجمالی کتاب

اعراب القرآن الکریم و بیانه کتابی است در صرف و نحو قرآن اثر محی الدین درویش.

اعراب قرآن یک دوره ترکیب قرآن، همراه با بیان نکات بلاغی و تفسیری و تاریخی و شان نزول آیات است.

انگیزه مولف بی نیاز کردن قرآن پژوهان از کتاب های دیگر در این زمینه است. وی به روش توصیفی و شیوه تربیتی و تطبیقی و با استناد یه منابع اصیل و کهن تفسیری، ادبی، نحوی و تاریخی پس از ذکر متن چند آیه و ترکیب آنها، نکات بلاغی آنها را توضیح داده و در مواردی که آیه ای دارای چندین ترکیب بوده است با عنوان فواید، وجوه این ترکیبات را بیان نموده است.

در بعضی موارد نیز با عنوان لمحة تاریخیة، اسباب نزول و وقایع تاریخی مربوط به نزول آیات را آورده است و در مقدمه، خلاصه ای از اهمیت اعراب و ترکیب قرآن و کوشش علما در این زمینه آمده و تعدادی از مهمترین تالیفات مربوط به آن معرفی شده است.

منبع: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، کتابشناسی جهان قرآن کریم، ج1، قم: موسسه اطلاع رسانی مرجع، 1386.

لینک دانلود

مقدمه

http://s4.picofile.com/file/7973757418/1.pdf.html

جلد اول

http://s3.picofile.com/file/7973774294/I3rab_Quran_Drwish_1.pdf.html

جلد دوم

http://s3.picofile.com/file/7973792040/I3rab_Quran_Drwish_2.pdf.html

جلد سوم

http://s1.picofile.com/file/7973905371/I3rab_Quran_Drwish_3.pdf.html

جلد چهارم

http://s2.picofile.com/file/7973828923/I3rab_Quran_Drwish_4.pdf.html

جلد پنجم

http://s4.picofile.com/file/7973850000/I3rab_Quran_Drwish_5.pdf.html

جلد ششم

http://s4.picofile.com/file/7973864729/I3rab_Quran_Drwish_6.pdf.html

جلد هفتم

http://s2.picofile.com/file/7973876448/I3rab_Quran_Drwish_7.pdf.html

جلد هشتم

http://s3.picofile.com/file/7973884622/I3rab_Quran_Drwish_8.pdf.html

جلد نهم

http://s2.picofile.com/file/7973892903/I3rab_Quran_Drwish_9.pdf.html