یادداشت سی و هفتم: اعراب و نکات بلاغی آیات 72-75

[سورة البقرة (2) : الآیات 72 الى 73]

وَ إِذْ قَتَلْتُمْ نَفْساً فَادَّارَأْتُمْ فِیها وَاللَّهُ مُخْرِجٌ ما کُنْتُمْ تَکْتُمُونَ (72) فَقُلْنا اضْرِبُوهُ بِبَعْضِها کَذلِکَ یُحْیِ اللَّهُ الْمَوْتى وَیُرِیکُمْ آیاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ (73)

اللغة : 

(ادّارأتم) : تدافعتم لأن المتخاصمین یدرأ بعضهم بعضا أی یدفعه ویزحمه والمعنى. اتهم بعضکم بعضا لطمس معالم الجریمة ودرء الشبهة عنه. 

الاعراب : 

(وَإِذْ) عطف على القصة الآنفة ونزولهما على ترتیب وجودهما فیکون أنه تعالى قد أمرهم بذبح البقرة فذبحوها وهم لا یعلمون ما وراء ذلک الأمر ثم وقع بعد ذلک أمر القتل فأظهر لهم سبحانه ما کان قد أخفاه من الحکمة (قَتَلْتُمْ) الجملة فی محل جر بإضافة الظرف إلیها (نَفْساً) مفعول به (فَادَّارَأْتُمْ) عطف على قتلتم (فِیها) جار ومجرور متعلقان بادارأتم (وَاللَّهُ) الواو اعتراضیة واللّه مبتدأ (مُخْرِجٌ) خبر والجملة لا محل لها لأنها اعتراضیة (ما) اسم موصول مفعول به لمخرج لأنه اسم فاعل (کُنْتُمْ) کان واسمها (تَکْتُمُونَ) جملة فعلیة فی محل نصب خبر کنتم والجملة لا محل لها لأنها صلة ما (فَقُلْنا) عطف (اضْرِبُوهُ) فعل أمر مبنی على حذف النون وواو الجماعة فاعل والهاء مفعول به والجملة مقول القول (بِبَعْضِها) جار ومجرور متعلقان باضربوه (کَذلِکَ یُحْیِ اللَّهُ الْمَوْتى ) جار ومجرور فی محل نصب مفعول مطلق مقدم لأنه فی الأصل وصف للمصدر والتقدیر یحیی اللّه الموتى إحیاء مثل ذلک الإحیاء (وَیُرِیکُمْ) عطف على یحیی والکاف مفعول به أول (آیاتِهِ) مفعول به ثان (لَعَلَّکُمْ) لعل واسمها (تَعْقِلُونَ) الجملة فی محل رفع خبر لعل. 

یادداشت سی و ششم: متن و ترجمه آیات ارسالی

قالَ إِنَّهُ یَقولُ إِنَّها بَقَرَةٌ لا ذَلولٌ تُثیرُ الأَرضَ و لا تَسْقِی الْحَرْثَ مُسَلَّمَةٌ لا شِیَةَ فیها قالوا الآنَ جِئْتَ بِالْحَقِّ فَذَبَحوها و ما کادوا یَفْعَلُونَ. 

گفت او میگوید گاوى است که نه رام است تا زمین را شخم زند و نه زراعت را آبیارى نماید. از هر عیب و نقصى سالم است و رنگى مخالف رنگ اصلى در آن نیست. گفتند اکنون حق را براى ما آوردى. پس آن را ذبح کردند در حالى که نزدیک بود فرمان خدا را اجرا نکنند.71

و إذْ قَتَلْتُمْ نَفْساً فَادّارَأْتُمْ فیها و اللّهُ مُخْرِجٌ مّا کُنتُمْ تَکْتُمُونَ. 

و یاد کنید هنگامى که کسى را کشتید و درباره قاتل او به نزاع و ستیز برخاستید. و خدا آشکار کننده چیزى است که پنهان مى‏داشتید.72

فَقُلْنَا اضْرِبوهُ بِبَعْضِها کَذلِکَ یُحْیِی اللّهُ الْمَوْتَى و یُرِیکُمْ آیاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ. 

پس گفتیم پاره‏اى از آن گاو ذبح شده را به مقتول بزنید تا زنده شود و قاتل را معرفى کند. خدا مردگان را این گونه زنده می کند و نشانه هاى خود را به شما نشان می دهد تا بیندیشید.73

ثُمَّ قَسَتْ قُلوبُکُم مِّن بَعْدِ ذلِکَ فَهِیَ کَالْحِجارَةِ أَو أَشَدُّ قَسْوَةً وَإنَّ مِنَ الْحِجارَةِ لَما یَتَفَجَّرُ مِنْهُ الأَنْهارُ وَإنَّ مِنْها لَما یَشَّقَّقُ فَیَخْرُجُ مِنْهُ الْماءُ وَإنَّ مِنْها لَما یَهْبِطُ مِنْ خَشْیَةِ اللّهِ و مَا اللّهُ بِغافِلٍ عَمّا تَعْمَلُونَ. 

سپس دلهاى شما بعد از آن معجزه سخت شد بسان سنگ یا سختتر از آن. و برخی سنگها هست که از آن نهرها میجوشد و برخی از سنگها میشکافد و آب از آن بیرون می آید، و پاره ‏اى از آنها از ترس خدا از بلندى سقوط مى‏کند و خدا از آنچه انجام می دهید غافل نیست 74

یادداشت سی و پنجم: خیر مقدم

امروز روز خوشی بود. از آن رو که سه بزرگوار دیگر نیز افتخار داده به جمع همراهان پیوستند. نخست استاد بزرگوارم جناب آقای دکتر حسن زاده، دوم دوست دانشمندم جناب آقای دکتر میرعبدالصالح جعفری و سپس دوست بزرگوار جناب دکتر محمدمهدی زمانی. خیر مقدم خدمت هر سه گرامی!

یادداشت سی و چهارم: ماجرای گاو بنی اسرائیل

ماجرای گاو بنی‎اسرائیل، مختلف نقل شده، ما در اینجا نظر شما را به ذکر یکی از آن روایات، با توجّه به روایات دیگر و آیات 67 تا 73 سورة بقره، جلب می‎کنیم. 

مرد نیکوکاری به پدر و مادر خود احترام می‎کرد. در یکی از روزها که پدرش در خواب بود معاملة پر سودی برایش پیش آمد، ولی مغازه‎اش بسته بود و کلید مغازه نزد پدرش بود و پدرش نیز در آن وقت خوابیده بود. فروختن کالا، بستگی به بیدار کردن پدر داشت، تا کلیدی را که در نزد پدر بود بگیرد. مرد نیکوکار آن معاملة پرسود را به خاطر بیدار نکردن پدر، انجام نداد (و به خاطر احترام به پدر، از سود کلانی که معادل 70 هزار درهم بود، گذشت) و مشتری رفت. وقتی پدر بیدار شد و از ماجرا اطّلاع یافت، از پسر مهربانش تشکّر کرد و گاوی را که داشت به پسرش بخشید و گفت: «امیدوارم خیر و برکت بسیار، از ناحیة این گاو به تو برسد.» 

این از یک سو، و از سوی دیگر یکی از جوانان نیک بنی‎اسرائیل از دختری خواستگاری کرد، به او جواب مثبت دادند، پسرعموی او که جوان آلوده به گناه بود، از همان دختر خواستگاری کرد. خواستگاری او را رد کردند، او کینة پسرعمویش را به دل گرفت تا اینکه شبی او را غافلگیر کرده و کشت و جنازه‎اش را در یکی از محلّه‎ها انداخت. فردای آن روز کنار جنازه آمد و با گریه و داد و فریاد، تقاضای خونبها کرد و گفت: «هر کس او را کشته، خونبهایش به من می‎رسد، و اگر قاتل پیدا نشد، اهل آن محل باید خونبها را بپردازند!» 

موضوع پیچیده شد و اختلاف، شدید گردید، چون تعیین قاتل از طریق عادی ممکن نبود و ادامة این وضع ممکن بود موجب فتنه و قتل عظیم شود، نزد موسی ـ علیه السلام ـ آمدند تا او از خدا بخواهد قاتل را معرّفی کند. 

موسی ـ علیه السلام ـ حلّ مشکل را از درگاه خدا خواست، خداوند دستوری به او داد، موسی ـ علیه السلام ـ آن دستور را به قوم خود چنین بیان کرد: 

خداوند به شما دستور می‎دهد ماده گاوی را ذبح کنید و قطعه‎ای از بدن آن را به مقتول بزنید، تا زنده شود و قاتل را معرّفی کند و درگیری پایان یابد. 

بنی‎اسرائیل: آیا ما را مسخره می‎کنی؟ 

موسی: به خدا پناه می‎برم از اینکه از جاهلان باشم. 

بنی‎اسرائیل اگر کار را در همین جا ختم می‎کردند، زود به نتیجه می‎رسیدند، ولی بر اثر سؤالهای مکرّر، خودشان کار خود را دشوار نمودند، به موسی گفتند: «از خدا بخواه برای ما روشن کند که این ماده‌ گاو، باید چگونه باشد؟» 

موسی: خدا می‎فرماید: ماده گاوی که نه پیر و از کار افتاده، و نه جوان باشد، بلکه میان این دو باشد، آنچه به شما دستور داده شد زود انجام دهید. 

بنی‎اسرائیل: از خدا بخواهد که چه رنگی داشته باشد. 

موسی: خداوند می‎فرماید: گاوی زردرنگ که رنگ آن بینندگان را شاد سازد. 

بنی‎اسرائیل: از خدا بخواه بیشتر توضیح دهد، زیرا چگونگی این گاو برای ما مبهم است، اگر خدابخواهد ما هدایت خواهیم شد. 

موسی: خداوند می‎فرماید: گاوی باشد که برای شخم زدن رام نشده، و برای زراعت آبکشی ننموده است و هیچ عیب و رنگ دیگری در او نیست. 

بنی‎اسرائیل: اکنون مطلب روشن شد. حقّ مطلب را برای ما آوردی.[1] 

بنی‎اسرائیل به جستجو پرداختند تا گاوی را با همین اوصفا بیابند، سرانجام چنین گاوی را از خانة همان مرد نیکوکاری که به پدر و مادر احترام می‎کرد و پدرش گاوی به او بخشیده بود یافتند، آن گاو را پس از چانه‎زنی‎های مکرّر به قیمت بسیار گران یعنی به پُر بودن پوست آن از طلا، خریدند و گاو را آوردند. به دستور موسی ـ علیه السلام ـ آن گاو را ذبح کرده، دم او را قطع کردند و به مقتول زدند، او به اذن خدا زنده شد و گفت: «فلان پسرعمویم که ادّعای خونبهای مرا دارد، قاتل من است.» 

معمّا حل شد و قاتل به مجازات رسید و مقتول زنده شده با دختر عموی خود ازدواج کرد و مدّت زمانی با هم زندگی کردند و آن مرد نیکوکار، که به پدر و مادر نیکی می‎کرد به سود کلانی رسید و پاداش نیکوکاریش را گرفت، حضرت موسی ـ علیه السلام ـ فرمود: 

«اُنْطُرُوا اِلی الْبِرِّ ما بَلَغَ بِاَهْلِهِ؛ به نیکی بنگرید که چه پاداش سودمندی به صاحبش می‎بخشد!»[2] 

پی نوشت

[1] . مضمون آیات 67 تا 71 سورة بقره. 

[2] . اقتباس از بحارالانوار، ج 13، ص 259 به بعد؛ عیون اخبار الرّضا، ج 2، ص 13؛ مجمع البیان و تفسیر قمی، ذیل‌ آیات مورد بحث.

منبع: https://www.rasekhoon.net/article/show/117220

یادداشت سی و سوم: معرفی و دانلود کتاب فرهنگنامه قرآنی

فرهنگ نامه قرآنی یا فرهنگ برابر فارسی قرآن را دکتر محمد جعفر یاحقی بر اساس 142 نسخه کهن قرآن مجید در پنج مجلد (که جلد بنجم آن ، واژه یاب است) تدوین کرده است.

این فرهنگ نامه پس از ارزیابی تمامی قرآن های موجود در آستان قدس (افزون بر پانصد نسخه از قرآن کریم) انجام پذیرفته است. مبنای تفکیک واژه های قرآن ها در این فرهنگ نامه کتاب المعجم الاحصایی لالفاظ القرآن الکریم بوده است. هدف از تهیه و تنظیم این فرهنگ نامه گرد آوری و دسته بندی معانی پارسی واژه ها و ترکیباتی بوده است که قرآن های خطی کهن کتابخانه آستان قدس رضوی از گذشته های دور محفوظ نگه داشته و تا امروز از دسترس پژوهندگان علوم قرآنی و مشتاقان به دور بوده است.

ناشر: مشهد مقدس : بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی ، 1372

برای دانلود این کتاب به لینک زیر مراجعه کنید:

http://ketabnak.com/index.php?subcat=170

یادداشت سی و دوم: معرفی و دانلود جامع الترتیل

درود بر همراهان گرامی

برخی از عزیزان درباره ترتیلهای موجود می پرسند. راستش، بنده بیشتر ترتیل منشاوی و پرهیزگار را گوش کرده ام، ولی با جستجو در اینترنت به مجموعه جامع الترتیل رسیدم که امکان دانلود 26 ترتیل از قاریان مختلف زیر را در اختیار قرار می دهد:

محمد عبدالکریم، عبدالباسط، ابراهیم الاخضر، سعد الغامدی، محمود الحُصری، علی جابر ، محمد ایوب، عباس امام جمعه، هانی الرفاعی، مقبول حنیف، عبدالعزیز حَصّان، عبدالرحمن الحُذیفی، محمد جبریل، خلیل شاهین، عبدالله خیاط، ماهر المعیقلی، عبدالله مَطرود، صدیق منشاوی، مصطفی اسماعیل، شهریار پرهیزگار، شَحات اَنور، ابوبکر شاطری، سعود الشُرَیم، عبدالرحمن سُدَیس، محمود طَبلاوی، توفیق الصائغ.

برای رفتن به صفحه اصلی روی لینک زیر کلیلک کنید:

http://www.sarzamindownload.com/1439/-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%8C-%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D9%87-26-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%84-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A7%D8%B2-26-%D9%82%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%84%D9%81 

این هم لینکی دیگر با صدای قاریان دیگر با روایتهای مختلف:

http://galamedel.blogfa.com/post-98.aspx

یادداشت سی و یکم: خیر مقدم

ظرف سه روز گذشته دوستان گرامی جناب آقای باقر احمدی، رضا عرب، و حسین جمالی خوب نیز به جمع همراهان پیوستند. خیر مقدم خدمت هر سه بزرگوار.

یادداشت سی ام: کج خلقیهای ما در دینداری / قسمت اول

«کج خلقیهای ما در دینداری» نام نوشتاری است از این بنده که مربوط به پاییز و زمستان سال 1385 است. چون به دلایلی علاقه ای به انتشار این دسته از نوشته هایم ندارم، بهتر دیدم آن را در همین وب بگذارم. شاید نکته ای در آن باشد که به کار همراهان گرامی بیاید یا دست کم از مطالعه آن کمی لحظاتشان خوش شود.

کج‌خلقی‌های ما در دینداری

محسن باغبان

تقدیم به 

همه دینداران کج خلق عهد خودم

وَإِذْ قُلْتُمْ یَا مُوسَى لَن نَّصْبِرَ عَلَىَ طَعَامٍ وَاحِدٍ فَادْعُ لَنَا رَبَّکَ یُخْرِجْ لَنَا مِمَّا تُنبِتُ الأَرْضُ مِن بَقْلِهَا وَقِثَّآئِهَا وَفُومِهَا وَعَدَسِهَا وَبَصَلِهَا قَالَ أَتَسْتَبْدِلُونَ الَّذِی هُوَ أَدْنَى بِالَّذِی هُوَ خَیْرٌ اهْبِطُواْ مِصْراً فَإِنَّ لَکُم مَّا سَأَلْتُمْ وَضُرِبَتْ عَلَیْهِمُ الذِّلَّةُ وَالْمَسْکَنَةُ وَبَآؤُوْاْ بِغَضَبٍ مِّنَ اللَّهِ...

پیش‌ترها، وقتی به این آیه از قرآن می‌رسیدم که به آیه بهانه‌های بنی اسرائیل معروف است از یک چیز تعجب می‌کردم. در باورم نمی‌گنجید که جماعتی پس از دیدن آن همه اعجاز از موسای کلیم و خداوندگار او و داشتن آن همه نعمت که از آسمان برایشان می‌بارید این قدر راحت لگد به بخت خود زده و بیچارگی خویش را باعث شده باشند.

به همین اندازه، خوشحال می‌شدم که در آن دوران به دنیا نیامده‌ام و جزو آن جماعت سیرجوی پیازخواه عدس‌دوست عشق سبزیجات نبوده‌ام. بعدها اما، دیدم من نیز با همه اهن و تروپ و ذهن متمدن و دل ایمان‌دوستم چندان با نیاکان بنی اسرائیلی‌ام فرق ندارم.

وجه افتراق ما در بعد زمان و فاصله و قومیت خلاصه می‌شد و وجه تشابهمان در لگدپرانی و کج‌خلقی. این نوشته را بدین جهت شروع کردم و نامش را «کج‌خلقیهای ما در دینداری» گذاشتم.

من این نوشته را مانند سایر نوشته‌های این روزهایم برای خودم نوشته‌ام نه دیگران. احساس می‌کنم این طور بهتر نفس می‌کشم و بهتر فکر می‌کنم. هر چند، پیش از این، در این باره در سازمان هلال احمر شهر قم سخن گفته‌ام.

فکر کردن تا وقتی به احساسی درونی برای آدمی تبدیل نشود ارزش چندانی ندارد. فکری ارزشمند است که مثل خون آدم در رگ‌های تن و روح جریان داشته باشد. در غیر این صورت، فکرها برتری‌ای بر کابوسها و تخیل‌ها و توهم‌ها ندارند.

در جهان به این بزرگی که گوهر فکر هزاران رنگ به خود گرفته و به کمترین بها در هر دکانی مبادله می‌شود یافتن دوستانی همفکر فرصت مغتنمی است. امیدوارم این سطرها دوستان خود را در این وانفسای تفکر و احساس و شعور بیابند. آن وقت از نوشتن آنها برای خودم خوشحال خواهم شد.

این نوشته‌ها را به همه کج‌خلقان روی زمین تقدیم می‌کنم. با این امید که روزی بالاخره دست از کج خلقی بردارند.

م.ب

پاییز 1385

یادداشت بیست و نهم: معرفی و دانلود معجم المفهرس لمعانی القرآن الکریم

بی شک، با کتاب معجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم آشنایی دارید. با استفاده از این معجم، می توانید با دانستن ریشه یک واژه آن را در کتاب خدا بیابید. مانند همان کتاب برای احادیث نبوی تهیه شده که نامش معجم المفهرس لالفاظ الحدیث النبوی است و چندین جلد است. در زیر لینک دانلود هر دو کتاب از سایت آرشیو آمده.

لینک دانلود

https://archive.org/details/WAQmugamm (احادیث نبوی)

https://archive.org/details/WAQ140507 (معجم الفاظ قرآن)

اما کتاب حاضر نوعی فهرست موضوعی بر اساس معانی قرآن است و از این نظر قابل اهمیت است. لطفا آن را دانلود کرده و در پژوهشهای خود به کار ببرید.

لینک دانلود

http://www.waqfeya.com/books/23/37/mmmqk.rar 

یادداشت بیست و هشتم: تقاضای دعای خیر

امروز دو تن از همراهان تماس گرفتند. هر دو بزرگوار و مهربانند و شوربختانه هر دو گرفتار. نخست نگفت که چه مشکلی دارد فقط فرمود تا از همراهان بخواهم برایشان دعا کنند. از حال و روز همراه دیگر آگاه بودم: هم فرزند بیمار دارند، هم همسر بیمار، و هم وجود خودشان از بیماری این دو بی بهره نمانده. خواهش دارم این روزها از صمیم دل برای رفع گرفتاری و بیماری از هر دو بزرگوار و خانواده گرامیشان دعا بفرمایید. تنتان سالم و دلتان شاد باشد بحق محمد و آله!

م.ب.

یادداشت بیست و هفتم: خیر مقدم

بسیاری از دانشجویان عزیز تاریخ پزشکی دانشگاه های شاهد و بهشتی و تهران که ترم گذشته با این بنده درس مرجع شناسی و روش پژوهش داشتند به جمع همراهان پیوستند. البته، مدتی هست که همراه شده اند، ولی بنده به ملاحظه پاره ای مسائل منتظر پایان ترم و برگزاری امتحانات بودم تا به ایشان خیر مقدم بگویم.

امروز جناب آقای دکتر حسن نامدار و دکتر حامد آرضایی و خانم دکتر عمارتکار هم به جمع همراهان پیوستند. همچنین، همکار گرامی و ارجمندمان سرکار خانم روح الله زاد. به همه عزیزان به نمایندگی از همراهان دیگر خیر مقدم و سپاس نثار می کنم.

م.ب.

یادداشت بیست و ششم: آیات ارسالی با ترجمه (68-70)

قالوا ادْعُ لَنا رَبَّکَ یُبَیِّن لّنَا ما هِیَ قالَ إِنَّه یَقُولُ إِنَّها بَقَرَةٌ لا فارِضٌ وَلا بِکْرٌ عَوانٌ بَیْنَ ذالکَ فَافْعَلوا ما تُؤْمَرونَ. 

گفتند از پروردگارت بخواه براى ما بیان کند که آن گاو چگونه گاوى است؟ گفت او میفرماید که آن گاوى است نه پیر و از کارمانده، نه جوان نارسیده، بلکه گاوى میان این دو است. پس آنچه را به آن فرمان داده اند انجام دهید. 68.

قَالوا ادْعُ لَنا رَبَّکَ یُبَیِّن لَّنا ما لَوْنُها قالَ إِنَّهُ یَقولُ إِنّها بَقَرَةٌ صَفْراءٌ فَاقِـعٌ لَّوْنُها تَسُرُّ النّاظِرینَ. 

گفتند از پروردگارت بخواه که براى ما توضیح دهد رنگش چگونه است. گفت خدا میگوید گاوى زرد با رنگ روشن است که بینندگان را شاد و مسرور میکند. 69

قالوا ادْعُ لَنا رَبَّکَ یُبَیِّن لَّنا ما هِیَ إِنَّ البَقَرَ تَشابَهَ عَلَینا وَإِنّا إِن شاء اللّهُ لَمُهْتَدُونَ. 

گفتند از پروردگارت بخواه براى ما بیان کند که آن گاو چه گاوى است؟ زیرا برای ما با گاوهای دیگر اشتباه می‌شود. و اگر خدا بخواهد به شناخت آن هدایت خواهیم شد.70

یادداشت بیست و پنجم: معرفی کتاب تقوا در قرآن

نام اثر: التقوی فی القرآن الکریم دراسة فی التفسیر الموضوعی

نویسنده: محمد الدبیسی

ناشر: القاهرة: دارالمحدثین، 2008م. 497 ص

چون اولین آیات سوره بقره درباره تقوی و صفات متقین است، مناسب بود کتابی در این باب برای مطالعه (و دست کم آشنایی) در وب معرفی شود. کتاب حاضر کتابی مفید است در این باره که از لینک زیر قابل دریافت است. لطفا ملاحظه بفرمایید.

لینک دانلود

http://s5.picofile.com/file/8126604284/al_taqva_fi_al_quran.pdf.html

یادداشت بیست و چهارم: اعراب آیات 68-71

[سورة البقرة (2) : آیة 68]

قالُوا ادْعُ لَنا رَبَّکَ یُبَیِّنْ لَنا ما هِیَ قالَ إِنَّهُ یَقُولُ إِنَّها بَقَرَةٌ لا فارِضٌ وَلا بِکْرٌ عَوانٌ بَیْنَ ذلِکَ فَافْعَلُوا ما تُؤْمَرُونَ (68)

اللغة : 

(الفارض) : المسنّة لأنها فرضت سنّها أی قطعتها وبلغت آخرها.

(البکر) الفتیة الصغیرة.

(العوان) النصف فی السنّ والجمع عون بضم العین وسکون الواو وقال الکسائی. العوان : التی قد کان لها زوج ومنه قیل : حرب عوان.

یادداشت بیست و سوم: تغییر روش ارسال پیامک

درود بر همراهان گرامی

پریروز برادر کهترم آقا مصطفی تماس گرفتند و پرسیدند که چرا آیات را یک در میان میفرستم؟ در حالی که بنده هر روز این کار را میکردم. دکتر هیوای عزیز هم گاهی میفرمودند که پیامک نمی رسد. برخی همراهان هم پیشنهاد داده بودند درباره ارسال ترجمه ... . نتیجه آن شد که آقای دکتر  پنل ارسال پیامک خود را در اختیار گروه قرآن گذاشت و گروه قرآن را هم در آن سامانه قرار داد و دیروز و امروز، بنده برای هر 59 عزیز همراه آیات را با ترجمه ارسال کردم. مشکل این است که برخی عزیزان امکان ارسال پیامکهایی از این دست را مسدود کرده اند و بنده مجبورم برای آنها دوباره با همراه خودم آیات را بفرستم. اگر کسی از همراهان هست که آیات را دریافت نمیکند امر بفرماید تا به نحو دیگری پیامها را به ایشان برسانم. از آقا مصطفی که سامانه را در اختیار قرار داد، از سرکار خانم دکتر باروتی که تا دیروز آیات اعراب دار را برای بنده میفرستادند و از سرکار خانم دکتر میرشکاک که هزینه ارسال پیامکها را بر عهده گرفته بودند و برخی عزیزان دیگر که گاه هزینه ارسال پیامها را نذر میکردند تا این سلسله تداوم یابد بسیار سپاسگزارم. خدا به همه عزیزان اجر و توفیق عنایت فرماید.

با احترام- م.ب.

یادداشت بیست و دوم: خیر مقدم و تبریک

امروز، استاد نازنین بنده جناب آقای دکتر تاج بخش هم به همراهان قرآنی پیوستند. مقدمشان را گرامی می داریم.

میلاد با سعادت امام عصر را هم به حضور عزیزان تبریک عرض می کنیم. امید که در پناه خدا و قرآن و امام غایب از نظر باشید.

یادداشت بیست و یکم: اعراب آیات 65-67

[سورة البقرة (2) : الآیات 65 الى 66]

وَ لَقَدْ عَلِمْتُمُ الَّذِینَ اعْتَدَوْا مِنْکُمْ فِی السَّبْتِ فَقُلْنا لَهُمْ کُونُوا قِرَدَةً خاسِئِینَ (65) فَجَعَلْناها نَکالاً لِما بَیْنَ یَدَیْها وَما خَلْفَها وَمَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِینَ (66)

اللغة : 

(السَّبْتِ) : فی الأصل مصدر سبت أی قطع العمل وهو إما مأخوذ من السبوت الذی هو الراحة والدّعة وإما من السّبت وهو القطع لأن الأشیاء فیه سبتت وتمّ خلقها ثم سمی به هذا الیوم من الآسبوع (خاسِئِینَ) : مبعدین مطرودین من الخسوء وهو الصّغار والطرد.

(نَکالًا) : النکال : المنع والنکل اسم للقید من الحدید وسمی العقاب نکالا لأنه یمنع غیر المعاقب أن یفعل فعله ویمنع المعاقب أن یعود إلى فعله الأول. 

یادداشت بیستم: حفظ قرآن در مصاحبه دکتری

امروز یکی از همراهان که برای مصاحبه دکتری رفته بود تماس گرفت و فرمود که در میان مصاحبه، از ایشان خواسته بودند آیاتی از قرآن را از حفظ بخواند. ایشان هم ماجرای حفظ روزی یک آیه را با استادان در میان گذاشته و از آیه 20 سوره بقره قرائت کرده بود و خرسند بود از اینکه به همین زودی فایده این کار را می بیند. بنده نیز خدا را سپاس گفتم بر توفیقی که به همه ما ارزانی داشت. امیدوارم همه عزیزان در پناه قرآن باشند. در ضمن، چنانکه پیشتر عرض کردم یکی از همراهان بسیار خوبمان مدتی است بیمارند. لطفا دعا بفرمایید برای سلامتی ایشان و جمیع بیماران. سپاسگزارم 

یادداشت نوزدهم: خیر مقدم دوباره

روز گذشته، دو برادر مهتر این بنده جناب مهندس سعید باغبانی و مهندس مسعود باغبانی هم به جمع ما پیوستند. دوست و همراه گرامی جناب آقای علی دهقانی هم از هفته گذشته به گروه پیوسته بودند. از طرف همه همراهان به این عزیزان خیر مقدم عرض می کنم.

یادداشت هجدهم: اعراب آیات 55-64

[سورة البقرة (2) : الآیات 55 الى 56]

وَ إِذْ قُلْتُمْ یا مُوسى لَنْ نُؤْمِنَ لَکَ حَتَّى نَرَى اللَّهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْکُمُ الصَّاعِقَةُ وَأَنْتُمْ تَنْظُرُونَ (55) ثُمَّ بَعَثْناکُمْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ (56)

الاعراب : 

(وَ إِذْ) تقدم القول فیها (قُلْتُمْ) فعل وفاعل والجملة فی محل جر بإضافة الظرف إلیها (یا) حرف نداء للمتوسط (مُوسى ) منادى مفرد علم (لَنْ) حرف نفی ونصب واستقبال (نُؤْمِنَ) فعل مضارع منصوب بلن ، وفاعله ضمیر مستتر تقدیره نحن ، والجملة مقول القول (لَکَ) الجار والمجرور متعلقان بنؤمن (حَتَّى) حرف غایة وجر (نَرَى) فعل مضارع منصوب بأن مضمرة وجوبا بعد حتى (اللَّهَ) مفعول به (جَهْرَةً) مفعول مطلق لأنها مصدر جهر أی قرأ بصوت عال فهی بمثابة الذی یرى بالعین ویجوز أن تعرب نصبا على الحال أی جاهرین بالرؤیة (فَأَخَذَتْکُمُ) الفاء عاطفة وأخذتکم فعل ماض والتاء تاء التأنیث الساکنة والکاف ضمیر متصل فی محل نصب مفعول به مقدم (الصَّاعِقَةُ) فاعل والجملة معطوفة على قلتم (وَأَنْتُمْ) الواو حالیة وأنتم ضمیر منفصل فی محل رفع مبتدأ (تَنْظُرُونَ) فعل مضارع والواو فاعل وجملة تنظرون خبر أنتم وجملة أنتم تنظرون فی محل نصب حال (ثُمَّ) حرف عطف للترتیب والتراخی (بَعَثْناکُمْ) فعل ماض وفاعل ومفعول به (مِنْ بَعْدِ) الجار والمجرور متعلقان ببعثناکم (مَوْتِکُمْ) مضاف إلیه (لَعَلَّکُمْ) لعل واسمها وجملة (تَشْکُرُونَ) خبرها وجملة بعثناکم عطف على جملة فأخذتکم.

یادداشت هفدهم: تبریک میلاد حضرت اباعبدالله

درود بر همراهان گرامی

امروز روز میلاد حضرت اباعبدالله الحسین (ع) است. گرچه یاد حسین همواره دل را از غم می فشارد و امروز نیز این یادکرد از آن قاعده مستثنی نیست، روز ولادت آن امام شهید را به همه همراهان گرامی تبریک می گویم و آرزو می کنم که دوستان فی الدنیا و الاخرة مهمان خان با برکت آن حضرت باشند.

یادداشت شانزدهم: خیر مقدم و التماس دعا

خدای را سپاس که حرکت کوچک ما مورد لطف دوستان قرار می گیرد و هر هفته بر تعداد همراهان اضافه می شود. ظرف این هفته آقای دکتر مجید انوشیروانی از دوستان همجوار بارگاه امام هشتم (ع)، خانم دکتر روشنک قدس و استاد گرامیم آقای دکتر محمد حسن دوست. نیز به ما پیوستند. از هر سه بزرگوار سپاسگزارم و به نمایندگی از همه همراهان به ایشان نیز خیر مقدم عرض می کنم.

در روزهای گذشته، خبر بیماری و ناراحتی یکی از همراهان گرامی سبب تالم و تاثر شد. از همه عزیزان خواهش دارم یک سوره حمد به نیت شفای ایشان قرائت نمایند و از خداوند کریم بازگشت ایشان را به صحت و سلامت مسئلت نمایند.

همچنین یکی از همراهان به مبارکی و میمنت مشغول آماده ساختن اسباب زندگی مشترکش با همسر گرامی است و سخت مشغول. لطفا یک حمد نیز برای خوشبختی و شادکامی ایشان بخوانید و از خدا بخواهید که همسر و فرزندان ایشان را قرة العینشان قرار دهد.

در این شب جمعه نیز رفتگان را از دعای خیر فراموش نفرمایید. و رحم الله من یقرء الفاتحة مع الصلوات!

با احترام- م.ب.

یادداشت پانزدهم: اعراب آیات 47-54

[سورة البقرة (2) : الآیات 47 الى 48]

یا بَنِی إِسْرائِیلَ اذْکُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتِی أَنْعَمْتُ عَلَیْکُمْ وَأَنِّی فَضَّلْتُکُمْ عَلَى الْعالَمِینَ (47) وَاتَّقُوا یَوْماً لا تَجْزِی نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَیْئاً وَلا یُقْبَلُ مِنْها شَفاعَةٌ وَلا یُؤْخَذُ مِنْها عَدْلٌ وَلا هُمْ یُنْصَرُونَ (48)

اللغة : 

(عَدْلٌ) بفتح العین وهو الفداء لأنه معادل للمفدیّ قیمة وقدرا وإن لم یکن من جنسه ، وبکسر العین هو المساوی فی الجنس والجرم ویقال : عدل وعدیل.

یادداشت چهاردهم: اعراب و بلاغت آیات 42 تا 46

[سورة البقرة (2) : الآیات 42 الى 43]

وَ لا تَلْبِسُوا الْحَقَّ بِالْباطِلِ وَتَکْتُمُوا الْحَقَّ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ (42) وَأَقِیمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّکاةَ وَارْکَعُوا مَعَ الرَّاکِعِینَ (43)

اللغة : 

(وَلا تَلْبِسُوا) یقال : لبست الشی ء بالشی ء : خلطته به والمصدر اللّبس بفتح اللام المشددة.

الاعراب :

(و لا تَلْبِسُوا) الواو حرف عطف ولا ناهیة وتلبسوا : فعل مضارع مجزوم بلا وعلامة جزمه حذف النون لأنه من الأفعال الخمسة والواو فاعل (الْحَقَّ) مفعول به (بِالْباطِلِ) الجار والمجرور متعلقان بتلبسوا والباء للملابسة أو للاستعانة (وَتَکْتُمُوا) : الواو عاطفة وتکتموا فعل مضارع مجزوم عطفا على تلبسوا داخلة تحت حکم النهی ولک أن تجعلها للمعیة وتکتموا فعل مضارع منصوب بأن مضمرة بعدها وهی مسبوقة بالنهی (الْحَقَّ) مفعول به (وَأَنْتُمْ) الواو حالیة وأنتم ضمیر منفصل فی محل رفع مبتدأ (تَعْلَمُونَ) فعل مضارع مرفوع وعلامة رفعه ثبوت النون والواو فاعل وجملة تعلمون الفعلیة خبر أنتم وجملة وأنتم تعلمون الاسمیة حالیة (وَأَقِیمُوا) الواو عاطفة وأقیموا فعل أمر مبنی على حذف النون والواو فاعل (الصَّلاةَ) مفعول به (وَآتُوا الزَّکاةَ) عطف على أقیموا الصلاة (وَارْکَعُوا) عطف أیضا (مَعَ) ظرف ظرف مکان متعلق بارکعوا (الرَّاکِعِینَ) مضاف الیه.